حمل و نقل اولیه جهت انجام عملیات پایانی:

نحوه­ی انتقال از کارگاه بافت به کارگاه عملیات پایانی .

قطعات فرش هر چه بزرگتر باشد امکان حمل و نقل مشکل­تر و احتمال آسیب­دیدگی محتمل است و اگر قطعات خیلی کوچک باشد تعداد بیشتر شده و متراژ اتصال رفو نیز بیشتر خواهد بود لذا بهتر است متراژ قطعات بیشتر از 700 متر نباشد و پسندیده­تر آنکه قطعات  بر اساس فنداسیون مکان مورد نظر انتخاب گردد تا اتصال قطعات راحتر باشد.

برای حمل و نقل این گونه فرش­ها مطلوب است آنرا از پشت به اندازه­ی طول مورد نظر ( به درازا ) تا کرده, سپس لول شود و تسمه کشی گردد ( تسمه­های پهن خاص ) و برای جابه­جایی به وسیله جرثقیل علاوه بر تسمه­های پهن استفاده از  تخته­های ضخیم با طول بلند, برای تا نشدن فرش لول شده به هنگام بلند کردن ضروری است.

 

2. پرداخت اولیه:

   برای پرداخت چنین فرش­هایی باید چند نکته­ی بسیار مهم را در نظر گرفت:

• مکان پرداخت, بایستی بزرگتر از, بزرگترین قطعه فرش باشد تا بتوان قطعه مورد نظر را کاملاً باز کرد.
• مکان مورد نظر باید کاملاً صاف و صیقلی باشد.
• پس از پرداخت باید کلیه­ی نقاط فرش از رو و پشت کاملاً بازرسی شود تا در صورت وجود مشکل ( مثل پارگی, اشتباه بافت, اختلاف رنگ و ... ) رفع گردد.
• بایستی ابعاد فرش پس از پرداخت اولیه اندازه­گیری شود تا در صورت وجود اختلاف, اندازه به وسیله دارکشی به متراژ مورد نظر برسد.
• کلیه گل­ها و نقوش در محل­های اتصال بازرسی و با الگوی استاندارد مقایسه گردد و چنانچه نیاز به جابه­جایی ریشه­ها باشد, باید این جابه­جایی انجام شود تا موقع نصب مشکلی ایجاد نگردد.

 

3. دارکشی:

معمولاً با تمام تمهیداتی که برای بافت دقیق فرش به عمل می­آید ولی اختلاف در اندازه­ها اجتناب ناپذیر است. جهت رفع این گونه اختلاف اندازه, از دستگاه دارکشی پرسی استفاده می­گردد زیرا اندازه­ی قطعات باید بسیار دقیق باشند.

 

4. کز دادن و تمیز کردن پشت فرش:

پشت فرش قبل از حمل به محل نصب کاملاً کز داده شده و تمیز می­گردد, برای این کار از مشعل گازی و فرچه­های مخصوص و جاروبرقی­های صنعتی استفاده می­گردد.

 

5. حمل به محل نصب:

بسته بندی قطعات پس از پرداخت به مراتب آسان­تر از حمل و نقل اولیه می­باشد, زیرا مقدار زیادی از حجم و وزن قطعات کاسته می­شود. بسته­بندی فرش­های بزرگ پارچه باید بسیار با دقت و متناسب با وسیله حمل و نقل باشد, البته قبل از بسته­بندی باید نسبت به خشک بودن کامل تمام قسمت­های آن مطمئن بود و استفاده از برزنت بی­رنگ, لایه پلاستیکی و ... توجه ویژه گردد.

 

6. نصب:

ابتدا هر کدام از قطعات با گاری­های مخصوص حمل و در محل مورد نظر قرار می­گیرند و قطعات به ترتیبی به هم متصل می­شوند که محل اتصال معلوم نباشد و دارای استحکامی همانند نقاط دیگر باشد. بدین منظور حدالامکان بایستی اتصال قطعات از پشت انجام گیرد همچنین گل­هایی که نیمی از آن در یک قطعه و نیمی دیگر در قطعه ی دیگر می­باشند بایستی موقع اتصال با هم همخوانی داشته باشد تا محل اتصال پس از جفت شدن قابل تشخیص نباشد. چنانچه در هنگام طراحی و نقشه­ کشی, برای دور ستون­ها حاشیه و ساده باف در نظر گرفته شود بایستی قطعات به گونه­ای متصل شوند که دور ستون­ها با هم قرینه بوده و هم خوانی داشته باشد و در غیر این صورت دور ستون­ها را بدون در نظر گرفتن نقش و نگار بریده و شیرازه می­کنند. بعضی از قسمت­های نزدیک به ستون که امکان رفو یا اتصال از پشت ندارد از رو رفو می­گردد, که کاری بسیار سخت و فوق هنری است.

 

7. فیکس کردن:

پس از نصب معمولاً قسمت­هایی از محل اتصال و دیگر نقاط ممکن است, کیست داشته و دقیقاً به کف زمین نچسبد. این کیست­ها به علت اختلاف اندک قطعه با محل قرار گرفتن آن و یا عدم تناسب گل­های یک قطعه با قطعه دیگر در هنگام اتصال به وجود می­آید. برای رفع این گونه کیست­ها از وسایل و ابزارهای خاصی استفاده می­گردد تا کیست­ها به طور کامل رفع شده و آن قسمت­ها تثبیت گردد.

 

8. دوگره:

پس از فیکس کردن, چله­های پایین و بالای فرش دو گره می­شود. ( گره ی حلقوی که برجستگی ندارد. )

 

9. شیرازه:

سمت چپ و راست فرش ( طرفین ) و دور ستون­ها معمولاً شیرازه می­گردد البته قبل از شیرازه کاملاً کناره­های فرش با مکان مورد نظر تطبیق داده شده و مقدار اضافی به دقت شکافته شده و شیرازه می­گردد در برخی موارد بعضی از مکان­ها دارای معماری خاصی بوده و دارای فرورفتگی و بیرون آمدگی زیادی است که امکان دوگره زدن وجود ندارد, در چنین مواقعی بالا و پایین فرش نیز شیرازه می­گردد. مانند فرش 2500 متری عمان, مسقط, مسجد محمد امین.

 

10. پرداخت نهایی:

پس از اتمام نصب و فیکس کردن و دوگره و شیرازه, پرداخت نهایی آغاز می­گردد. پرداخت نهایی لزوماً در محلی که فرش گسترده شده است انجام می­گیرد تا عدم یکنواختی میزان پرز قطعات مختلف از بین رفته و فرش گسترده شده یکنواخت و یکپارچه دیده شود.

 

11. جاروب و روشویی:

پس از پرداخت نهایی فرش با جاروهای صنعتی, جارو شده و با ماشین­ مخصوص روشویی می­گردد, این روشویی معمولاً تا عمق 3 میلیمتر را با آب و مواد شوینده فرچه زده و با مکش, فاضلاب آن را خارج می­نماید.

 

12. مرحله بهره برداری:

به علت عدم امکان شست و شوی کامل فرش­های بزرگ چارچه و عدم امکان جابه­جایی اینگونه فرش­ها و نیز هزینه­ زیاد تعمییر در بهره­ برداری آن باید دقت ویژه نمود.

 

13. نگه داری از فرش­های بزرگ:

• فرش باید دور از تابش مستقیم نور خورشید باشد.
• در معرض رطوبت نباشد.
• از گذاشتن اشیاء سنگین و برنده بروی آن خودداری شود.
• از ریختن مایعات روی فرش جداً خودداری شود.
• از انداختن آدامس خودداری شود.
• پس از هر بار استفاده جارو شود.
• هر شش ماه یکبار روشویی شود.
• هر سه یا حداکثر شش ماه توسط متخصصین، تمام قسمت­های فرش جهت حصول اطمینان از عدم وجود حشرات موزی کنترل گردد.